مفهوم‌سازی موردی در طرحواره درمانی چیست؟

درباره فرم مفهوم‌سازی موردی جدید

مفهوم‌سازی موردی در طرحواره درمانی چیست؟

به طور کلی 《مفهوم‌سازی موردی》، نقشه‌‌ای است فرآیندی و کاملاً شناختی برای درک، فهم و تبیین مسائل ارائه شده توسط بیمار و به منظور هدایت کردن فرآیند جلسات درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مفهوم‌سازی موردی، طرحی است منسجم برای متمرکز کردن تکنیک‌های طرحواره درمانی، از جمله رابطه‌ درمانی، که به عنوان یک ابزار به طرحواره درمانگران کمک می‌کند تا احتمال دستیابی به اهداف درمانی خود را افزایش دهند.

آخرین فرم مفهوم‌سازی موردی در سال ۲۰۱۸ توسط جفری یانگ و همکاران منتشر گردیده و اکنون در سال ۲۰۲۳ بعد از ۵ سال فرم جدید مفهوم‌سازی موردی توسط انجمن بین‌المللی طرحواره درمانی (ISST) منتشر گردیده است.

در طرحواره درمانی؛ فرم مفهوم‌سازی موردی یک ابزار، فرایند و راهبردی بالینی برای یافتن و ساماندهی اطلاعات بیمار است. کاربرد آن شامل:

۱. ثبت طرحواره‌های ناسازگار و ذهنیت‌های ناکارآمد بیمار
۲. ثبت ریشه‌های تحولی و نشانه‌شناسی‌ها به منظور درک و توضیح وضعیت بیمار
۳. شفاف‌سازی الگوهای تکرار شونده و ناسازگار
۴. همچون یک قطب‌نما جهت هدایت و تمرکز روی جلسات درمان
۵. همانند یک دوربین دید در شب، جهت پیش‌بینی چالش‌ها و موانع.

استفاده از فرم مفهوم‌سازی موردی برای هر بیمار، آمادگی درمانگر را برای یک درمان موفقیت آمیز ارتقاء می‌دهد.

جفری یانگ معتقد است که استفاده از فرم مفهوم‌سازی موردی بسیار ضروری و بااهمیت است، زیرا مهم‌ترین بخش طرحواره درمانی در ایجاد یک اتحاد درمانی قوی با بیمار است.

طبق تجربیات سوپرویژنی، بسیاری از طرحواره درمانگران هیچگاه از فرم مفهوم‌سازی موردی استفاده نکرده‌اند و برخی دیگر با اینکه با فرم مفهوم‌سازی موردی آشنایی دارند، اما در فرایند درمان به ندرت از آن استفاده می‌کنند.

استفاده از فرم مفهوم‌سازی موردی برای هر بیمار به طرحواره درمانگران کمک می‌کند تا از خطاهای احتمالی پرهیز نمایند و فرایند درمان را در یک مسیر درست قرار دهند

متاسفانه در کشور ما آموزش فرم مفهوم‌سازی موردی کمتر در دوره‌های طرحواره درمانی ارائه می‌گردد، لذا برخی از دانش‌‌آموختگان طرحواره درمانی مهارت لازم در استفاده از این فرم مهم را ندارند

ترجمه فارسی فرم مفهوم‌سازی موردی جدید (۲۰۲۳) که آخرین نسخه آن (۳.۷) در ۲۰ صفحه منتشر گردیده به زودی زیر نظر خانم گل‌افروز غلامی (مدیر آموزش و پژوهش) و توسط تیم ترجمه انستیتو طرحواره درمانی ایران منتشر می‌گردد.

با احترام/ ۲ مرداد ۱۴۰۲
دکتر امیر عسکری
مدیرعامل انستیتو طرحواره درمانی ایران